Płaska Góra

Majowy wyjazd w Sudety w 2018 roku wykorzystuję między innymi po to aby poznać osobiście ludzi, z którymi od dłuższego czasu wymieniam się mailowo różnymi ciekawostkami na tematy sudeckie. Tym razem mam okazję spotkać się z Panią Jadwigą, od której otrzymywane informacje zapełniły mi trochę mój ‚notatnik miejsc do zobaczenia’. 🙂

Na wybór celu wspólnej kilkugodzinej wędrówki pada Góra Płaska we wschodniej części Gór Stołowych, gdzie jeszcze nie byłem.

---

Przez Górę Płaską (565m n.p.m.) przechodzi niebieski szlak turystyczny z Polanicy-Zdrój do Wambierzyc. Na mapie turystycznej zaznaczono tutaj dwa nieczynne kamieniołomy.

źródło mapy: Sygnatura

Owe kamieniołomy są naniesione również na mapie przedwojennej z 1936 roku.

źródło mapy: amzp.pl

Z mapy wynika, że dawne kamieniołomy znajdowały się na górze Płaska (Plaschken Berg). Mapa cieniowana pokazuje, że część obszaru kamieniołomów obejmowała również grzbiet na południe od tego wzniesienia – Ponury Róg (Das Trübe Horn)

źródło mapy cieniowanej: geoportal.gov.pl

Na stromych stokach Ponurego Rogu zachowały się głównie pozostałości pochylni, służących pewnie do transportu kamiennych bloków w dół zbocza.

Na mapie cieniowanej widać, że tych pochylni było cztery.

źródło mapy cieniowanej: geoportal.gov.pl

Nieco dalej kamienna kwadratowa niecka wyglądająca na dawny zbiornik wody.

Przy tej niecce na kamiennym bloku pozostałości śrób mocujących. Domyślam się tylko, że mogła tu być zamocowana pompa.

W dawnej ścianie kamieniołomu wykuto prostokątną wnękę.

Widać pozostałości zawiasów, więc dawniej wnęka była zamykana. Przechowywano zapewne tutaj materiały wybuchowe do wysadzania skał w kamieniołomie.

Nieopodal znajduje się druga, mniejsza wnęka.

Jest i ślad współczesny – w skałę wmurowano urządzenie do „pomiaru masowych ruchów skał”.

Najbardziej interesująca dla mnie była część kamieniołomu przy samej górze Płaska. Do skały domurowano tutaj z bloków kamiennych ścianę, która ma około 10 metrów wysokości.

Po co była postawiona ta wysoka ściana tego nie wiem, na pierwszy rzut oka wygląda ona na mur oporowy. Co ciekawe, ze ściany oraz ze skały obok, mniej więcej w połowie wysokości wystają gwintowane pręty, na których są jeszcze nakrętki. Mogło tu być jakieś schronienie a pręty są pozostałością np. zamocowania dachu. Jednak czy to prawda – nie mam zupełnie pojęcia.

Ciekawostkę skrywa również szczyt tej skały z murem oporowym. Był tutaj bowiem stary punkt widokowy.

Na punkt widokowy prowadziły kamienne schodki w skale, obok wykuta kwadratowa wnęka (pewnie byla tutaj jakaś tablica). Widać także ślady po mocowaniach dla barierek. Oczywiście obecnie wszystko porasta dookoła las, więc widoków zero 🙂

Jest to kolejny zapomniany punkt widokowy nie oznaczony na żadnych znanych mi mapach, na który natknąłem się w Górach Stołowych. Ten na górze Płaska znajduje się na terenie dawnego kamieniołomu. Domyślam się, że ten punkt widokowy istniał do momentu kiedy powstał tutaj kamieniołom, czyli do początku XX wieku. W momencie, kiedy zaczęto wydobywać tu kamień musiano chociażby ze względów bezpieczeństwa punkt widokowy zlikwidować.

---

Najbliższa okolica dawnego kamieniołomu na górze Płaska to również przebiegające w przeszłośći granice dóbr.

źródło mapy: amzp.pl

Pierwszy ślad dawnej granicy czyli wykuty znak graniczny znajduje się na skale pod dawnym punktem widokowym.

Kilka kamieni granicznych można też znaleźć wzdłuż drogi prowadzącej od góry Płaska do Praskiego Traktu.

 

---